Nowalijki z własnego ogródka. Wczesne sprawdzone odmiany do wysiewu

Koper - nowalijki

Zazwyczaj już w marcu śnieg ustępuje i ziemia ogrzewa się na tyle, że można rozpocząć prace w warzywniku. Uprawa z siewu do gruntu jest tania i mało kłopotliwa. Wystarcza kilka stopni ciepła, by nasiona pietruszki, sałaty, marchwi, kopru i rzodkiewki zaczęły kiełkować. Trzeba się też spieszyć z siewem grochu i bobu, bo opóźnienie prac wpływa na pogorszenie plonów. Warto wybierać najszybciej nadające się do zbioru tzw. odmiany wczesne (ale tylko niektóre znoszą wczesnowiosenne warunki!). Kierujmy się więc informacją na opakowaniu o terminie, sposobie siewu i przewidywanym czasie zbioru.

Jaka ziemia, taki plon

Pamiętajmy o stosowaniu płodozmianu. Przede wszystkim nie należy siać po sobie w tym samym miejscu przez 4 lata podatnych na te same choroby, spokrewnionych roślin. W przypadku kwaśnej gleby jej odczyn trzeba wcześniej obniżyć do pH ok. 6,8 i przynajmniej 2 tygodnie przed siewem uzupełnić w niej zapas składników pokarmowych ? rosnących już warzyw lepiej nie nawozić, by nie kumulowały szkodliwych związków azotowych. Dobrze przygotowana do wysiewu nasion ziemia powinna być też zasobna w próchnicę, bez grudek, dołków i chwastów.

Jak przyspieszyć zbiory

Wybierajmy najwcześniejsze odmiany warzyw przeznaczone do siewu w terminie wczesnowiosennym.

Wyznaczmy dla nich zaciszne miejsce, gdzie gleba po zimie szybko obsycha i łatwo się nagrzewa.

Część sałaty warto uprawiać z rozsady uzyskanej np. na parapecie okiennym lub kupionej od ogrodnika. Sadzimy ją na miejsce stałe, gdy wytworzy 35 liści, zazwyczaj w pierwszej dekadzie kwietnia.

Nasionom marchwi i pietruszki, które długo wschodzą, zapewnijmy temperaturę 2035°C. Najpierw moczymy je przez 12 godz. w wodzie, pozostawiamy na 2 doby, a podkiełkowane wysiewamy do wilgotnej ziemi.

Obsiane grządki przykryjmy folią perforowaną, agrowłókniną, niskim tunelem foliowym. To zwykle przyspiesza zbiory nawet o 2 tygodnie.

Sałata - nowalijki

Siejemy ją do gruntu dopiero, gdy ziemia nieco się ogrzeje. Kiedy wzejdzie, odmiany masłowe (np. "Marta") przerywamy co 20 cm. Najbardziej zwarte główki tworzą się w temperaturze 1214°C. Zbieramy je po 78 tygodniach od siewu. Gęściej może rosnąć kędzierzawa sałata na cięte listki, która nie tworzy główek, m.in. "Zielona Bionda". Jej liście zbieramy, począwszy od 4. tygodnia od siewu.

Marchew - nowalijki

Młode marchewki z wiosennego siewu, którego termin zwykle przypada na koniec marca, możemy zbierać już w maju. Choć marchew znosi nieduży mróz, to może on także spowodować, że roślina zakwitnie i nie utworzy grubego korzenia. Optymalna temperatura dla rozwoju marchwi to 1520oC. Na wczesny zbiór
(po 90110 dniach od siewu) nadają się odmiany, które szybko rosną i jednocześnie mocno się wybarwiają, np. "Nefryt F1" i "Amsterdam 3".

Koper - nowalijki

Z nosi szeroki zakres temperatur, więc te same jego odmiany można siać, gdy bywają jeszcze przymrozki oraz późną wiosną i latem - w rządkach, rzutowo lub zmieszane z nasionami długo wschodzących warzyw, by zaznaczyć, gdzie rosną. Odmianą wczesną jest "Turkus". Dobrze ulistnione rośliny zbiera się już po 40 dniach od siewu, ale młodsze, o kilku "piórkach",  też nadają się do spożycia.

Rzodkiewka - nowalijki

W czesne odmiany, np. "Caro" i "Marabelle", nadają się do zbioru już po 3 tygodniach. Nasiona kiełkują w temperaturze kilku stopni, ale optymalna dla rozwoju rzodkiewki to 1014°C. Jeśli jest zimno, dla przyspieszenia wzrostu warzywo to można aż do zbioru uprawiać pod białą włókniną. Gdy dni stają się gorące i coraz dłuższe, rzodkiewki tworzą pęd kwiatostanowy, a ich zgrubienia łykowacieją.

Szpinak - nowalijki

Ma dosyć krótki okres wegetacyjny (4050 dni), znosi niskie temperatury i można wysiewać go do gruntu już na przełomie marca i kwietnia (wtedy zbiór przypadnie na koniec maja). Młode rośliny znoszą bez przykrycia kilkustopniowe mrozy. Gdy dni stają się dłuższe niż 14 godzin i gorące, szpinak zaczyna kwitnąć, a potem gorzknieje. Do siewu wiosennego polecana jest np. odmiana "Matador". Natomiast wczesną, tzn. szybko nadającą się do zbioru odmianę "Asta F1" lepiej wysiewać jesienią.

Groch - nowalijki

Zazwyczaj uprawiamy go na niedojrzałe zielone strąki. Z odmian łuskowych zjada się jedynie nasiona (gładkie lub pomarszczone), a z cukrowych całe strąki, bo nie ma w nich twardej pergaminowej błony. Groch siejemy, gdy tylko stopnieje śnieg. Kiełkuje już przy temperaturze 2°C, znosi przymrozki, ale najlepiej rośnie przy 1318°C. Strąki najwcześniejszej odmiany łuskowej "Sześciotygodniowy" zbiera się już w połowie maja, a 2 tygodnie później cukrową "Iłówiecki".