Rajska jabłoń (Malus) Ola
Drzewa rajskich jabłoni uprawia się ze względu na obfite kwitnienie oraz drobne, lecz wyjątkowo ozdobne owoce, utrzymujące się na gałązkach długo po opadnięciu liści.
Warto posadzić takie drzewko w dobrze wyeksponowanym miejscu ogrodu, na przykład przed domem, na trawniku lub przy ścieżce, aby móc cieszyć się bez przeszkód jego widokiem. Jesienią to właśnie rajskie jabłuszka stanowią największy atut tych drzewek, a gałązki gęsto obsypane drobnymi owocami robią naprawdę duże wrażenie.
Odmiany rajskich jabłoni różnią się pokrojem, barwą kwiatów i liści, wielkością i kolorem owoców, ich trwałością oraz odpornością na choroby. Tak duża różnorodność jest wynikiem licznych prac hodowlanych, prowadzonych nad uzyskaniem jak najpiękniejszych i najwartościowszych form jabłoni ozdobnych. Jabłoń 'Ola' jest jedną z ciekawszych odmian polskiego pochodzenia, polecanych zwłaszcza do uprawy w niewielkich ogrodach przydomowych oraz w zieleni osiedlowej. Odmiana ta została wyhodowana przez Jana Grąbczewskiego w podwarszawskiej Dąbrówce na początku lat siedemdziesiątych zeszłego stulecia.
Wygląd
Drzewko ma wolne tempo wzrostu, tworzy ażurową, kulisto-spłaszczoną koronę i dorasta do 5 m wysokości. Duże, pojedyncze, różowe kwiaty pojawiają się na początku maja. Kwitnienie jest bardzo obfite i trwa około 2 tygodni. Wraz z opadaniem pierwszych płatków na gałązkach rozwijają się czerwone liście, wcześniej ukryte wśród kwiatów. Ich barwa jest początkowo bardzo intensywna, ale z początkiem lata liście zielenieją. Purpurowo-czerwone, kuliste owoce dorastają do 3 cm średnicy, są odporne na parcha jabłoni i trwałe, utrzymują się na gałązkach aż do zimy.
Wymagania
Rajskie jabłonie nie są trudniejsze w uprawie, niż tradycyjne odmiany owocowe. Drzewa najlepiej rosną na glebach żyznych i świeżych, umiarkowanie wilgotnych. Dobre warunki wzrostu jabłoni ozdobnych zapewnia podłoże piaszczysto-gliniaste. Do obfitego kwitnienia i owocowania rośliny wymagają dużo słońca. Sadzone w cieniu często chorują, przedwcześnie gubią liście oraz owoce. Kupując drzewka warto zapytać, na jakiej podkładce zostały zaszczepione, bowiem od typu podkładki zależy siła wzrostu roślin. Na podkładkach karłowych lub półkarłowych drzewka osiągają mniejsze rozmiary, ale wymagają lepszego podłoża, niż te szczepione na podkładkach silnie rosnących.
Zastosowanie
Owoce jabłoni 'Ola' nadają się na przetwory. Można je kandyzować w cukrze - wówczas zachowają swój ładny kształt i kolor. Kandyzowane jabłuszka są świetnym dodatkiem do herbaty. Z jabłuszek można także przyrządzić doskonałą, aromatyczną konfiturę. Dojrzałymi owocami lubią bawić się dzieci. Pozostawione na drzewie stanowią pokarm licznych ptaków, między innymi kosów, drozdów, kwiczołów i jemiołuszek. Ostatnio coraz częściej można oglądać gałązki z miniaturowymi jabłuszkami jako element bukietów i kompozycji florystycznych.
Praktyczne wskazówki
Jabłonki nie mają wygórowanych wymagań co do podłoża. Dobrze rozwijają się na glebach umiarkowanie wilgotnych, przepuszczalnych, lekko kwaśnych. Wymagają jednak miejsc słonecznych. Posadzone w cieniu słabo kwitną i owocują.
Jabłonki ozdobne są odporne na mróz i nie muszą być okrywane na zimę.
Na początku wiosny (w marcu) przeprowadza się cięcia pielęgnacyjne i formujące. Nie trzeba jednak przycinać tych drzewek tak intensywnie jak odmiany sadownicze. Wystarczy usunąć tylko krzyżujące się i chore gałęzie.
Warto też nieco skrócić zbyt długie, gdyż latem mogą być nadmiernie obciążone owocami i w związku z tym podatne na wyłamania.
Przed zimą w ogrodach położonych poza miastem pnie młodych drzewek warto zabezpieczyć przed ogryzaniem przez zające, okrywając je ochronnymi opaskami.
Polecane odmiany
Na szczególną uwagę zasługuje wyhodowana w Polsce odmiana "Ola". Jest drzewkiem o luźnej, ażurowej koronie i dość dużych ciemnoczerwonych owocach, które wiszą na gałązkach prawie przez całą zimę, ciesząc się wielkim zainteresowaniem ptaków. Drzewko jest mało wymagające i bardzo odporne na choroby. W maju zakwita dużymi ciemnoróżowymi kwiatami.
Bardzo ładną odmianą jest też "Red Sentinel". Wyróżnia się obfitym owocowaniem. Tworzy rumiane, błyszczące, kształtne rajskie jabłuszka średniej wielkości, które łatwo można pomylić z owocami czereśni. Ma wiosną białe kwiaty.
Do jabłonek obsypujących się ogromną ilością owoców zalicza się także "Profesor Sprenger". Nieduże, okrągłe, początkowo złocistożółte jabłuszka okrywa późnym latem czerwonawy rumieniec. Jesienią owoce stają się pomarańczowo-czerwone i długo pozostają na drzewie. Dodatkową zaletą tej odmiany są majowe białe kwiaty o intensywnym zapachu.
Nieco większe owoce rajskich jabłonek świetnie nadają się na domowe przetwory. Odmianą specjalnie polecaną do tego celu jest "Golden Hornet" o dość dużych, złocistożółtych owocach. Samo drzewko też jest bardzo dekoracyjne. Ma luźną i dość szeroką koronę. Jej liście jesienią przepięknie przebarwiają się na czerwono. A wiosną jabłonka ta wdzięcznie okrywa się jasnoróżowymi kwiatami.
Bardzo często w sklepach ogrodniczych można spotkać jabłoń "Royalty". Jest to ciekawa odmiana o liściach nie zielonych, lecz rubinowoczerwonych. Rośnie dość wolno i jest drzewkiem o bardzo zgrabnej, zwartej koronie. Owoce ma drobne, ciemnoczerwone. Charakterystyczne są też kwiaty - w kolorze ciemnej czerwieni.
Malowniczą, płaczącą koronę ma natomiast odmiana "Royal Beauty". Ale trzeba pamiętać, aby przeznaczyć na to drzewko trochę więcej miejsca, ponieważ potrafi się rozrosnąć mocno wszerz (do około 4 metrów). Jej wysokość zależy od wysokości podkładki, na której została zaszczepiona. Najczęściej dorasta do około 2 metrów. Ma bardzo drobne i niezwykle liczne owoce koloru karminowego.
- Więcej o:
Jałowiec płożący Andorra Compact
Aronia - krzew idealny
Winobluszcz pięciolistkowy
Skalnica Arendsa (Saxifraga × arendsii) - roślina wieloletnia na skalniak
Kolorowe azalie japońskie
Sedum morganianum 'Burrito': uroczy sukulent do domu i ogrodu
Bagno zwyczajne (Ledum palustre): Właściwości i zastosowanie dzikiego rozmarynu
Laurowiśnia wschodnia (Prunus laurocerasus). Uprawa i pielęgnacja wiśni laurowej